Uczeń klasy trzeciej ma już za sobą pierwszy tzw. "próg szkolny", którym było podjęcie edukacji w klasie pierwszej. Rodzice i dzieci przeżyli już emocje związane z rozpoczęciem nauki. Pokonywaniu tego progu sprzyjało skoncentrowanie znacznej części aktywności dziecka pod opieką jednego nauczyciela - wychowawcy klasy.

Uczeń kończący klasę trzecią staje przed zadaniem pokonania kolejnego progu szkolnego. Tym razem jego sytuacja wydaje się luksusowa. Zostaje w tej samej szkole, w tej samej klasie, z kolegami, których zna. Niestety, rzadko który nauczyciel klas starszych w pełni zdaje sobie sprawę z zakresu zmian związanych z przejściem do klasy czwartej. Zamiast jednej dobrze znanej pani pojawiają się, w najlepszym przypadku, trzy nowe. Na ogół każda z nich jest inna i ma inne wymagania: co do sposobu pracy na lekcji, prowadzenia zeszytu, odrabiana prac domowych. Mało która zadaje sobie trud sprawdzenia, jak pracuje klasa trzecia, jakie formy i metody pracy stosowane są na lekcjach. Dochodzi do pierwszych zdziwień i emocji. Pani od przyrody zaczyna dyktować notatkę uczniom klasy 4 na drugiej lekcji we wrześniu i... większość dzieci nie nadąża za tempem dyktowania, a kontrola zeszytów wykazuje kompletną ignorancję ortograficzną uczniów. Wniosek sformułowany przez panią od geografii jest jeden - "oni niczego się nie nauczyli w klasie trzeciej!". Energiczniejsza osoba pójdzie wręcz zaprezentować swoją opinię poprzedniemu wychowawcy. Ten może czuć się urażony i obrażony, bo robił co mógł, aby uczniowie osiągnęli jak najlepsze rezultaty. Dlaczego wiec jest tak wielka rozbieżność między tym, co było w klasie trzeciej, a tym co jest w czwartej?

Podstawową przyczyną jest brak współpracy zespołu nauczycielskiego. Gdyby nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej obejrzał kilka lekcji klasy czwartej, a przyszły nauczyciel klasy czwartej lekcje w klasie trzeciej, szybko otrzymaliby odpowiedź. Każdy z etapów kształcenia posługuje się właściwymi dla niego metodami i formami pracy.

Jak widać, łagodne przekroczenie progu klasy czwartej wymaga wzajemnego zapoznania się nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej i nauczycieli nauczania blokowego ze specyfiką pracy na obu tych etapach edukacji.

Celem działalności nauczyciela na etapie przejściowym jest w szczególności:

• wdrażanie do pracy w systemie klasowo-lekcyjnym;
• zapoznanie z typowymi dla klasy IV formami pracy;
• zapoznanie z nauczycielami uczącymi w klasie czwartej;
• wdrażanie do przyjmowania odpowiedzial-ności za własną naukę.

Podstawowym warunkiem osiągnięcia tych celów jest ścisła współpraca nauczycieli z obu poziomów nauczania pod kierunkiem wychowawcy klasy.

ORGANIZACJA PRACY:

Początkowo w etapie przejściowym zajęcia zorganizowane są tak jak w etapie właściwym. Stopniowo jednak zaczynają się pojawiać elementy organizacyjne typowe dla nauczania blokowego. Z zajęć zorganizowanych w ośrodkach tematycznych wyodrębniane są lekcje, początkowo z matematyki, później z języka polskiego oraz środowiska. Pojawia się ocenianie w skali 1-6.

HARMONOGRAM ETAPU PRZEJŚCIOWEGO

Na zakończenie etapu przejściowego uczeń powinien posiadać świadomość perspektyw związanych z nauką w klasie czwartej, a w szczególności...

...wiedzieć:

...umieć:

Pełną wersję "Zintegrowanego programu nauczania początkowego" Agnieszki Duszyńskiej, Ewy Pytlak, Filipa Wojewody i Jarosława Pytlaka można zamówić w Oficynie Pedagogicznej Jarosława Pytlaka.