W poszukiwaniu nowoczesnych metod
pracy i oceniania w klasach I-III


Od września jestem wychowawczynią klasy trzeciej integracyjnej. Klasa liczy 17 dzieci, w tym sześcioro z orzeczeniami oraz jedno z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim. Charakter pracy jest dość nietypowy. Nauczanie, wychowywanie, a także ocenianie spoczywa nie tylko na mnie jako wychowawcy, ale także na koleżance - pedagogu specjalnym, z którą współpracuję na co dzień.

Wzajemne wspieranie się i uzupełnianie jest naszym wspólnym i głównym celem. Obie staramy się, by atmosfera oraz specyfika pracy na zajęciach jak najdalej odbiegała od tej, którą pamiętamy ze swoich szkolnych lat. Obecność dwóch nauczycieli w klasie sprzyja lepszemu zdobywaniu wiedzy, sprawniejszemu funkcjonowaniu uczniów w klasie, a także zwiększa możliwość zgłoszenia problemu przez dziecko oraz bycia zauważonym i wysłuchanym. Nasza obecność pozwala na równomierną pracę w czasie zajęć, a to z kolei wprowadza naturalny spokój, bez wymuszonej dyscypliny i ciągłego, czasami nieuzasadnionego pośpiechu.

Tematyka i treść nauczania zostały ujęte w bloki tematyczne oparte o zintegrowane treści polonistyczne, społeczne, przyrodnicze, matematyczne itd. Podręczniki, na których pracuję, nie są przystosowane do nauczania zintegrowanego. Mimo tego, nie stosuję systemu przedmiotowo-lekcyjnego.

Oprócz przybliżania treści dydaktycznych stosuję metody aktywizacji uczniów przez czynny udział w zajęciach. Poprzez praktyczne doświadczenia staram się ich zainteresować i przybliżyć im w sposób naturalny daną tematykę. W pracy wykorzystuję elementy dramy oraz pedagogiki zabawy. Ćwiczenia relaksacyjne prowadzone w czasie zajęć są również moją nieodłączną metodą pracy. Dzięki nim uczniowie osiągnęli pewną umiejętność wyciszenia się, odprężenia oraz przeniesienia w bogaty i indywidualny świat fantazji.

W ciągu całego roku szkolnego do oceniania wykorzystuję skalę ocen cyfrowych. Na koniec I i II semestru ocenianie przybiera formę oceny opisowej. Taka propozycja dla uczniów jest dość naturalna, gdyż od pierwszej klasy obcują z oceną cyfrową. Jednak ocena opisowa budzi w nich o wiele więcej emocji, bowiem każdy chce wypaść jak najlepiej. Dla rodziców ten rodzaj oceniania jest bardziej rzetelny, bowiem pozwala spojrzeć na dziecko całościowo. Pozwala również wskazać dziedziny wiedzy, z którą dziecko sobie nie radzi oraz przekazać zalecenia do dalszej pracy w domu.

Jednak przed największym problemem staje nauczyciel, chcąc obiektywnie dokonać podsumowania pracy każdego ucznia.

W moim przypadku kłopotliwe było przełożenie oceny cyfrowej na opis poszczególnych kompetencji dziecka, uwzględniając szczegółową charakterystykę każdej z poszczególnych opcji zawartych w programie komputerowym dotyczącym oceniania. Oceniałam wiedzę i umiejętności ucznia, jego zaangażowanie, czynione przez niego postępy w nauce, aktywność na zajęciach, samodzielność, zachowanie, kulturę osobistą, itd.

Czemu służy takie ocenianie?

Przede wszystkim pozwala sprawdzić w jakim stopniu uczeń opanował wiedzę i umiejętności, służy do stymulowania jego dalszego rozwoju i pogłębiania wiedzy a także jest w pewnym stopniu diagnozą poziomu nauczania w klasie.

Jakie stosuję sposoby oceniania?

Przy ocenie prac pisemnych ocena wyrażana jest stopniem (cyfrą), krótką recenzją. Przy wypowiedziach ustnych ocena miewa postać cyfry, ustnej pochwały, plusa lub minusa, bądź też wpisu (pochwały) do dzienniczka.

Sami uczniowie również dokonują oceny lub samooceny.

Uważam, że obiektywne i rzetelne ocenianie mogę uzyskać nie tylko poprzez właściwą organizację pracy na zajęciach, ale przede wszystkim poprzez stwarzanie spokojnej i życzliwej atmosfery w klasie, gdzie wzajemny szacunek i zaufanie pogłębi więzi i relacje między uczniem a nauczycielem.