Przekraczanie progu szkolnego
między III i IV klasą


Już od najmłodszych lat zmuszeni jesteśmy do kroczenia przez życie, pokonując kolejne jego etapy. Wraz z ukończeniem klasy trzeciej zamyka się za dziećmi radosny, beztroski czas doświadczania, poznawania świata

Przejście z klasy trzeciej do czwartej "od zawsze" stanowiło ogromne przeżycie i trudność dla dzieci. Dotychczas jedna wychowawczyni świetnie je znała, prowadziła przez "krainę wiedzy", pomagała rozwiązywać problemy, służyła radą i pomocą. Można było na niej polegać. Była we właściwym czasie i miejscu. W klasie czwartej czeka na nie "nieznane". Zmiana wychowawcy, nowi nauczyciele, przedmioty, ogrom materiału do samodzielnej nauki, każdy przedmiot w innej sali lekcyjnej, nowe metody nauczania, stopniowa skala ocen, system lekcyjny, przerwy - wszystkie te zmiany sprawiają, że dziecku trudno się odnaleźć w nowej rzeczywistości. Problem ten przybrał na rozmiarach z chwilą wprowadzenia reformy.

Dziecko wcześniej motywowane, chwalone za każdą formę działalności, choćby najmniejszy postęp, dostrzegane jest przez nauczycieli w czwartej klasie jako "czysta karta", jednostka na poznanie której nie bardzo jest czas. Nauczyciele przytłoczeni ogromem nowych obowiązków, wynikających z reformy, sami mają do pokonania mnóstwo przeciwności, problemów. Wdrożenie się do nowej sytuacji musi objąć wszystkie zainteresowane osoby - dziecko, rodziców, nauczycieli. Jedynie wspólną pracą można ułatwić płynniejsze, bezstresowe przejście ucznia z I do II etapu edukacji. Istotną sprawą jest wcześniejszy kontakt dzieci i rodziców z przyszłym wychowawcą klasy IV (np.: wspólne wycieczki, spotkania, wieczorki), dzięki którym obie strony będą miały okazję poznać się w różnych sytuacjach, zdobyć podstawowe informacje o dzieciach, ich trudnościach, zainteresowaniach.

Ważne jest, aby w klasie trzeciej przygotować dzieci do samodzielnej nauki, pracy; zdobywania informacji; wykorzystywania wcześniej zdobytej wiedzy, umiejętności w nowych sytuacjach; radzenia sobie z problemami; rozwijania zainteresowań - samorealizacji. Nie uchroni to dzieci przed problemami związanymi z przekroczeniem progu, ułatwi to jednak zaadaptowanie się w nowej roli, rzeczywistości.

Nie powinno się zapominać o pozytywnym wpływie na funkcjonowanie dziecka, jako ucznia klasy czwartej, kontaktów z byłym wychowawcą, z którym wspólnie z rodzicami odpowiada się za powodzenie nauki wychowanków. Kontakty te obecnie są bardzo utrudnione, ze względu na specyfikę pracy w nauczaniu zintegrowanym. Brak regularnych przerw, zgodnych z przerwami nauczania blokowego, uniemożliwia wychowankom swobodne dzielenie się z sukcesami, troskami, problemami; uzyskanie wsparcia osoby bliskiej. Chcąc wyjść temu problemowi naprzeciw można uwzględnić w programie wychowawczym klasy formy działalności, przy udziale dzieci z "dawnej klasy trzeciej" (np.: uroczystości klasowe, zorganizowane przy aktywnym udziale wspomnianych wychowanków).

Przekraczanie progu między trzecią, a czwartą klasą jest problemem otwartym, zarówno dla nauczycieli, jak i dla dzieci, rodziców, z pokonaniem którego trzeba będzie się uporać.

Wiodącą ideą powinno być ukierunkowanie przyszłego pokolenia na twórcze realizowanie się w dorosłym życiu. Sukces zależy w dużej mierze od własnego postępowania, pozytywnego nastawienia do wykonywanych obowiązków, sukcesywnego dążenia do uzyskania postawionego celu.

Wspaniałym bodźcem do dalszej pracy byłoby pełne zrozumienie przez społeczność i władze lokalne, problemów z jakimi borykamy się w dniu codziennym oraz pomoc w ich pokonywaniu.